[ Photo Courtesy : X]
ജിദ്ദ: 50 വർഷം പഴക്കമുള്ള കഫാല സംവിധാനം ഔദ്യോഗികമായി നിർത്തലാക്കി സൗദി അറേബ്യ ചരിത്രപരമായ തൊഴിൽ പരിഷ്ക്കാരങ്ങൾക്ക് കീഴിൽ 13 ദശലക്ഷം കുടിയേറ്റ തൊഴിലാളികൾക്ക് കൂടുതൽ സ്വാതന്ത്ര്യം, തൊഴിൽ ചലനം, സംരക്ഷണം എന്നിവ നൽകുന്നതായി പുതിയ തീരുമാനം. ദശലക്ഷക്കണക്കിന് വിദേശ തൊഴിലാളികളുടെ ജീവിതത്തെയും അവകാശങ്ങളെയും നിയന്ത്രിച്ചിരുന്ന ഒരു തൊഴിലാളി സ്പോൺസർഷിപ്പ് രീതിയായിരുന്നു ഇത്. 2025 ജൂണിൽ പ്രഖ്യാപിച്ച ഈ തീരുമാനം രാജ്യത്തെ കുടിയേറ്റക്കാരുടെ ക്ഷേമവും തൊഴിൽ അവകാശങ്ങളും മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനുള്ള ഒരു ചരിത്രപരമായ ചുവടുവയ്പ്പാണ്.
‘സ്പോൺസർഷിപ്പ്’ എന്ന അറബി വാക്കിൽ നിന്ന് ഉരുത്തിരിഞ്ഞ കഫാല എന്ന വാക്ക് ഗൾഫിലെ ഒരു ജീവിതരീതിയെയാണ് പ്രതിനിധീകരിച്ചിരുന്നത്. അതിൽ തൊഴിലുടമകൾക്ക് അവരുടെ ജീവനക്കാരുടെ ജീവിതത്തിന്മേൽ മിക്കവാറും പൂർണ്ണമായ നിയന്ത്രണമുണ്ടായിരുന്നു. ജീവനക്കാർക്ക് ജോലി മാറാനോ, രാജ്യം വിടാനോ, നിയമസഹായം തേടാനോ കഴിയുമോ എന്ന് തീരുമാനിച്ചിരുന്നത് തൊഴിലുടമയായിരുന്നു.
1950-കളിൽ അവതരിപ്പിച്ച കഫാല സമ്പ്രദായം, എണ്ണ സമ്പന്നമായ ഗൾഫ് സമ്പദ്വ്യവസ്ഥകൾക്ക് ആവശ്യമായ കുറഞ്ഞ വേതനത്തിൽ ജോലി ചെയ്യുന്ന വിദേശ തൊഴിലാളികളുടെ ഒഴുക്ക് നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനാണ് ആദ്യം രൂപകൽപ്പന ചെയ്തത്. ഈ സംവിധാനം അനുസരിച്ച്, ഓരോ കുടിയേറ്റ തൊഴിലാളിയും ഒരു പ്രാദേശിക സ്പോൺസറുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരുന്നു. കഫീൽ എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഇവർക്ക് തൊഴിലാളിയുടെ താമസത്തിനും, ജോലിക്കും, നിയമപരമായ പദവിക്കും മേൽ അധികാരം ഉണ്ടായിരുന്നു.
എങ്കിലും, പതിറ്റാണ്ടുകളായി ഈ ചട്ടക്കൂട് വ്യാപകമായ ചൂഷണങ്ങളുടെ ഉറവിടമായി മാറി. തൊഴിലുടമകൾക്ക് തൊഴിലാളികളുടെ പാസ്പോർട്ടുകൾ പിടിച്ചെടുക്കാനും, വേതനം വൈകിക്കുകയോ നിഷേധിക്കുകയോ ചെയ്യാനും, അവരുടെ സഞ്ചാരം നിയന്ത്രിക്കാനും കഴിഞ്ഞിരുന്നു. സ്പോൺസറുടെ അനുമതിയില്ലാതെ തൊഴിലാളികൾക്ക് ജോലി മാറാനോ, നാട്ടിലേക്ക് മടങ്ങാനോ, ദുരുപയോഗം ഉണ്ടായാൽ അധികാരികളെ സമീപിക്കാനോ കഴിഞ്ഞിരുന്നില്ല.
കഫാല സമ്പ്രദായത്തെ അവകാശ ഗ്രൂപ്പുകൾ “ആധുനിക അടിമത്തത്തോട്” താരതമ്യം ചെയ്തു. ഇത് തൊഴിലാളികളുടെ അടിസ്ഥാന സ്വാതന്ത്ര്യങ്ങൾ ഇല്ലാതാക്കുകയും ചൂഷണത്തിന് ഇരയാകാൻ സാദ്ധ്യതയുള്ള അവസ്ഥയിൽ അവരെ കൊണ്ടെത്തിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു.
ഏകദേശം 13.4 ദശലക്ഷം കുടിയേറ്റ തൊഴിലാളികളാണ് സൗദി അറേബ്യയിലുള്ളത്. ഇത് രാജ്യത്തെ ജനസംഖ്യയുടെ ഏകദേശം 42 ശതമാനമാണ്. വീട്ടുജോലി, നിർമ്മാണം, കൃഷി, മറ്റ് മേഖലകൾ എന്നിവയ്ക്കായി സൗദി അറേബ്യ വിദേശ തൊഴിലാളികളെ ആശ്രയിക്കുന്നുണ്ട്. ഈ തൊഴിലാളികളിൽ പലരും ഇന്ത്യ, ബംഗ്ലാദേശ്, നേപ്പാൾ, ഫിലിപ്പീൻസ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ളവരാണ്.
വീട്ടുജോലിക്കാർ, പ്രത്യേകിച്ച് സ്ത്രീകൾ, ഒറ്റപ്പെട്ട് ജീവിക്കുകയും പരിമിതമായ നിയമപരമായ സംരക്ഷണം നേരിടുകയും ചെയ്തവരാണ്. ലോകമെമ്പാടുമുള്ള അവകാശ ഗ്രൂപ്പുകളുടെ റിപ്പോർട്ടുകൾ അമിത ജോലി, വേതനം നൽകാതിരിക്കുക, ദുരുപയോഗം എന്നിവയുടെ കേസുകൾ രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. വർഷങ്ങളുടെ അന്താരാഷ്ട്ര scrutiny-കൾക്കും പരിഷ്കരണത്തിനായുള്ള ആവശ്യങ്ങൾക്കും ശേഷമാണ് ഈ സമ്പ്രദായം നിർത്തലാക്കാൻ സൗദി അറേബ്യ തീരുമാനിച്ചത്. 2022-ലെ ഫിഫ ലോകകപ്പിന് മുമ്പ് ഖത്തർ പോലുള്ള മറ്റ് ഗൾഫ് രാജ്യങ്ങളും സമാനമായ നീക്കങ്ങൾ നടത്തിയിരുന്നു.